In de herfst hebben dieren het super druk. Ze bereiden zich voor op de winter. Dan is het koud en is er niet zoveel eten te vinden. Daarom leggen veel dieren een voorraad lekkers aan om die koude wintermaanden door te komen. Kortom: ze hamsteren er op los. Maar wie verzamelt wat, en waar staat hun voorraadkast?
Geheime voorraad
Een van de bekendste hamsteraars is de eekhoorn. Hij verzamelt vooral tamme kastanjes en beukennootjes. Die verstopt hij zorgvuldig door ze op verschillende plekken te begraven en in boomholten te verstoppen. Voor de eekhoorn zijn eten begraaft, kijkt hij goed om zich heen of hij niet gespot wordt. Dan markeert hij zijn voorraadplek met zijn geur, zodat andere eekhoorns er niet mee aan de haal gaan en hij zijn lekkers terugvindt. In de winter houdt hij geen winterslaap, maar een winterrust. Hij slaapt veel, maar je ziet hem ook af en toe naar een van zijn voorraadkasten hoppen.
Gaaien, muizen en mollen
Gaaien verzamelen wel duizenden zaden en noten tijdens de herfstmaanden. Ze nemen hun buit mee in hun bek en wangen en begraven ze op verschillende plekken, in zachte grond. Ook eksters, kraaien en roeken verstoppen eikels voor de gure maanden. Soms vergeten dieren weleens een voorraad. Daar schieten dan nieuwe bomen uit.
Ook bos- en veldmuizen verstoppen eten voor de winter, vooral zaden en plantenstengels. Zelfs mollen slaan aan het hamsteren: ze leggen grote hopen regenwormen aan in ondergrondse kamers. Maar de meest actieve hamsteraar is… de wilde hamster, die in Limburg ook wel korenwolf wordt genoemd. Dit kleine knaagdier verzamelt in de herfst meer dan 15 kg voedsel. Hij vervoert zijn favoriete kostje in zijn wangzakken en stockeert het in ondergrondse voorraadkamers.
Onder water
De bever legt een voorraadkamer aan onder water. Hij knaagt een boom door met zijn grote voortanden. Een stam van 15 centimeter heeft hij op een kwartier tijd doorgeknaagd. Dan bijt hij de takken keurig in stukken van ongeveer één meter en sleept ze naar het water. Daar legt hij een grote voorraad aan, waarvan de hele familie mag mee-eten.
Een buffet voor hamsteraars in je tuin
Mezen leggen voorraadjes van zaden en noten aan. Je kan hen helpen door te voederen. Ook veldmuizen zullen graag vogelvoer komen stelen voor hun voorraad.
Zelfs eekhoorns wagen zich weleens in tuinen wanneer ze druk aan het hamsteren zijn. Heb je eekhoorns in je tuin gezien? Dan kan je hen voeren met ongezouten pinda’s, walnoten, hazelnoten, rozijnen of beukennootjes. Geef eekhoorns nooit melk, etensresten of gezouten noten. Er bestaan zelfs speciale voederhuisjes voor eekhoorns.
Knetterende kastanjes
Wie heeft er nog nooit tamme kastanjes geraapt? Lekker om zo te eten of om te poffen. En heb je al eens kastanjepuree gegeten?
Opgelet: Verwar de tamme kastanje niet met zijn neefje, de wilde kastanje (paardenkastanje). Die is niet eetbaar. Met wilde kastanjes kan je wel fijn knutselen en spelen. Zo kan je ermee knikkeren of petanque spelen.
Tamme kastanjes (links) herken je aan het “pluisje”. De bolster is zachter dan die van zijn wilde broertje. (Foto: Benjamin Gimmel)
Wilde kastanjes (rechts) hebben geen pluisje en glanzen feller. De bolster is groen en hard. (Foto: Solipsist)
Zin in een spelletje conkers?
Conkers is de Engelse benaming voor wilde kastanjes én meteen ook voor een razend populair spel, waarbij mensen proberen om elkaars kastanje stuk te slaan. Er is een heuse competitie van (voor volwassenen!).
Neem twee mooie, wilde kastanjes. Boor er een gaatje in, bijvoorbeeld met een flesopener. Steek een touw door het gaatje en leg er aan de onderkant een knop in zodat je kastanje niet weg kan. Hou je kastanje met uitgestrekte arm aan het touwtje voor je uit. De andere speler moet proberen om met zijn kastanje de jouwe stuk te slaan. Vervolgens mag jij hetzelfde proberen bij hem. Degene die als eerste de kastanje van de tegenspeler kapot slaat, wint!
Knutsel kastanjeslakjes
Wat je nodig hebt: Plasticine, wilde kastanje
Hoe je het maakt: Neem wat plasticine. Boetseer hier een slakkenlijfje van. De kastanje wordt het huisje. Druk de kastanje goed in de plasticine, zodat hij mooi blijft zitten. Zo kan je een hele verzameling slakjes maken. Welke dieren kan je nog bedenken?
In het natuurdoeboek Woudapen vind je nog meer leuke weetjes over hamsterende dieren, en natuurlijk super veel knutselideeën en spelletjes met kastanjes, eikels en andere natuurschatten, zoals het ‘Ellendige Eikelspel’.
Geef een reactie